به گزارش خودروکار - طبق گزارش ایرانخودرو، سایپا و پارسخودرو به سازمان بورس، سه خودروساز بزرگ از ابتدای سال جاری تا انتهای مهرماه ۴۵۵ هزار و ۳۳۳ دستگاه خودروی سواری تولید کردهاند، این در شرایطی است که در مدت مشابه سال ۱۴۰۳ این رقم به ۵۰۰ هزار و ۱۸۵ دستگاه می‌رسید. بر این اساس در مدت زمان یاد شده تولید سواری این شرکت‌ها ۴۴ هزار و ۸۵۲ دستگاه معادل حدود ۹ درصد کمتر شده است.
علاوه بر این تولید ماهانه خودروسازان نیز با افت همراه بوده است. طبق این گزارش در ماه ابتدایی پاییز سه خودروساز بزرگ کشور ۷۵ هزار و ۷۳۵ دستگاه خودروی سواری تولید کردهاند. در شهریورماه اما تولید آنها به ۸۲ هزار و ۴۴۰ دستگاه می‌رسید بنابراین تولید سواری آنها در مهرماه نیز نسبت به شهریور با افت ۶ هزار و ۷۰۵ دستگاهی و ۸.۱ درصدی مواجه بوده است.
این افت تولید در حالی رقم می‌خورد که در هفت ماهه امسال خودروسازان دوبار افزایش قیمت را تجربه کردهاند. روال تاکنون بر این قرار بوده که خودروسازان بعد از هر بار افزایش قیمت، تولید خود را افزایش می‌دادند. اما این بار با اینکه یک بار در خرداد ماه و یک بار هم در مهر رشد قیمت داشتند باز هم با افت تولید مواجه بودند. دلیل این موضوع را تا حد زیادی می‌توان به تعهدات معوق و تحویل خودرو به قیمت قبل (طبق دستور وزارت صمت) نسبت داد. ایرانخودرو پیش‌تر این موضوع را به عنوان دلایل رشد زیان عملیاتی این شرکت در نیمه ابتدایی امسال بیان کرده بود. ششم آبان ماه امسال عادل پیرمحمدی، عضو هیات‌مدیره و مدیرعامل ایران خودرو در نامه‌ای به رئیس اداره نظارت بر ناشران گروه صنعتی و معدنی سازمان بورس در توضیح رشد زیان عملیاتی اعلام کرده بود که ۲۰۸ هزار دستگاه تعهدات معوق از سال گذشته با قیمت مصوب سال پیش در ابتدای سال وجود داشته است. با توجه به رشد هزینه‌های تولید در سال جاری، تحویل این تعهدات با قیمت مصوب سال گذشته، احتمالا در مسیر تامین مالی خودروسازان ایجاد مشکل کرده است. عدم قیمت‌گذاری خودرو در سه‌ماهه ابتدایی سال و اختلافات بین خودروساز و سیاستگذاران را می‌توان از دیگر عوامل افت تولید در هفت ماهه امسال تلقی کرد.
اما نکته قابل‌توجه دیگر در آمار تولید هفت ماهه شرکت‌های خودروساز، رشد تولید خودروهای ناقص است. البته بین این سه شرکت تنها ایرانخودرو به طور جداگانه آمار این خودروها را اعلام می‌کند. بر این اساس این شرکت از ابتدای سال جاری تا انتهای مهرماه سه‌هزار و ۸۴۴ دستگاه خودروی ناقص تولید کرده که دوهزار و ۶۴۶ دستگاه آن تنها مربوط به مهرماه است. به عبارت دیگر حدود ۶۹ درصد از کل خودروهای ناقص ایرانخودرو تنها در مهرماه تولید شده‌اند. سایپا و پارسخودرو اما تعداد ناقصی‌‌های خود را به طور شفاف اعلام نمی‌کنند اما با توجه به اینکه مشکل تامین قطعه برای این شرکت‌ها اگر بیشتر از ایرانخودرو نبوده باشد، کمتر هم نبوده می‌توان گفت که تولید محصولات این شرکت‌ها نیز احتمالا افزایش پیدا کرده است.
در واقع خودروسازان از ابتدای سال تاکنون به شدت درگیر مشکلات مربوط به تامین قطعه بوده‌اند که همین موضوع موجب رشد تولید خودروهای ناقص آنها شده است. چالش تامین قطعه نیز از دو موضوع نشات می‌گیرد. دلیل اول آن رشد بدهی‌های خودروسازان به تولیدکنندگان قطعه است که تامین مالی و تولید خود قطعه‌سازان را نیز با مشکل مواجه کرده است. دلیل دوم نیز فعالسازی مکانیسم ماشه است که در اوایل مهرماه کلید خورد این موضوع موجب شده که تامین قطعات وارداتی تا حدی سخت شود یا دست کم می‌توان گفت که هزینه تامین قطعه را افزایش داده است.
جزئیات تولید خودروسازان
اما بین سه خودروساز بزرگ کشور، تنها ایرانخودرو است که در هفت ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد تولید را ثبت کرده است.
این خودروساز از ابتدای سال تا انتهای مهرماه 319 هزار و 241 دستگاه محصول سواری را به تولید رسانده است. این شرکت در مدت مشابه سال گذشته، 289 هزار و 977 دستگاه تولید داشت. بنابراین تیراژ این شرکت در مدت زمان یاد شده نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 29 هزار و 264 دستگاهی معادل 10.1درصد را تجربه کرده است.
در این بین بیشترین تولید آبیپوشان جاده مخصوص به گروه پژو اختصاص دارد که در‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌حال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌حاضر فقط پژو ۲۰۷ از این خانواده به تولید میرسد. این شرکت در بازه زمانی تحت بررسی، 97 هزار و 218 دستگاه پژو تولید کرده است. با توجه به تولید 102هزار و 944 دستگاهی خانواده پژو در هفت‌ماهه سال گذشته، ایرانخودروییها در تولید اعضای این خانواده افت 5.5 درصدی داشتهاند.
در بین دیگر محصولات ایرانخودرو، گروه سورن تیراژ 85هزار و 535 دستگاهی را از ابتدای سال جاری تا انتهای مهرماه از خود به جا گذاشته است. با در نظر گرفتن تیراژ 62هزار و 505 دستگاهی این گروه خودرویی در مدت مشابه سال گذشته، ایرانخودروییها توانسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند تولید در این گروه را 36.8 درصد افزایش دهند. همچنین ایرانخودرو اعلام کرده طی این مدت 52هزار و 361 دستگاه دنا را به تولید رسانده است. با توجه به تیراژ 49هزار و 548 دستگاهی این خودرو در مدت مشابه سال پیش، تولید دنا 5.7 درصد افزایش را تجربه کرده است. دیگر محصول ایرانخودرو به نام رانا در مجموع در آمار هفت‌ماهه تیراژ 7هزار و 283 دستگاهی را ثبت کرده است. این خودرو در هفت‌ماهه سال پیش، به میزان 9 هزار و 822 دستگاه تولید شده بود بنابراین تولید این محصول با افت 25.8 درصدی مواجه بوده است. علاوه بر این ایرانخودروییها در مدت زمان مذکور 12 هزار و 891 دستگاه هایما را مونتاژ کردهاند، این در حالی است که در مدت مشابه ۱۴۰۳، تیراژ این مونتاژی چینی 8هزار و 839 دستگاه بود. بر این اساس تولید این خودروی مونتاژی رشد 45.8 درصدی داشته است.
طبق آمار منتشره در کدال، ایرانخودرو در مدت زمان یاد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده 49 هزار و 489 دستگاه تارا تولید کرده است. این خودروساز در هفت‌ماهه سال گذشته به میزان 39 هزار و 77 دستگاه از این محصول را به تولید رسانده بود. بنابراین تولید تارا در این مدت زمان رشد 26.6 درصدی داشته است. در آمار تولید ایرانخودرو بخش دیگری به نام «دیگر محصولات» تعریف شده که تولید ایرانخودرو در این بخش 14 هزار و 464 دستگاه بوده است. همچنین آیتمی به نام خودروهای تولیدی تجاری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نشده سایت‌ها وجود دارد که به خودروهای ناقص اشاره دارد. همان‌طور که اشاره شد عدددرج‌شده در مقابل آن، سه‌هزار و 844 دستگاه است.
اما سری بزنیم به دومین خودروساز بزرگ کشور، سایپا در هفتماه گذشته 99 هزار و 182 دستگاه خودروی سواری تولید کرده که این رقم در مدت مشابه پارسال به میزان 150 هزار و 706دستگاه بوده است. بنابراین در این مدت زمانی نارنجی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پوشان جاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مخصوص 51 هزار و 524 دستگاه، معادل 34.2 درصد کمتر، تولید خودروی سواری داشتهاند.
بیشترین حجم از سبد محصولات این شرکت در هفتماه ابتدایی سال به خانواده ایکس ۲۰۰ (تیبا، کوئیک و ساینا) اختصاص داشته است. طبق اعلام سایپا این شرکت در این مدت 79 هزار و 914دستگاه خودرو از این گروه تولید کرده است. این رقم در مدت مشابه سال 1403 بیش از 120 هزار دستگاه بوده است، بنابراین در این مدت زمان تولید این محصولات سایپا به میزان 33.4درصد کمتر شده است. سایپا همچنین در مدت مذکور 19هزار و 268دستگاه از خانواده شاهین را به تولید رسانده است. این در حالی است که هفتماه ابتدایی پارسال تیراژ شاهین 30هزار و 699 دستگاه بود. بنابراین تولید شاهین در این بازه کاهش قابل‌توجه 37.2درصدی داشته است. دومین خودروساز بزرگ ایران در بازه زمانی تحت بررسی تنها همین دو گروه خودرویی را به تولید رسانده است.
سومین خودروساز بزرگ کشور در مهرماه تولید خودروی جدیدی را آغاز کرده است. پارسخودرو اما همچنان با افت شدیدی در تولید سواری خود در آمار هفت‌ماهه مواجه است. این زیرمجموعه سایپا در مدت زمان یاد شده 36 هزار و 910 دستگاه محصول سواری را به تولید رسانده است. در مقایسه با تیراژ 59 هزار و 502 دستگاهی مدت مشابه پارسال، تولید این شرکت 22 هزار و 592 دستگاه معادل 38 درصد کمتر شده است. طبق گزارش ارسالی به بورس، گروه Q200 پارسخودرو تیراژ 28 هزار و 137 دستگاهی در هفتماه گذشته داشته که نسبت به همین بازه زمانی در سال ۱۴۰۳ با تیراژ 39 هزار و 233 دستگاهی، از افت 28.3 درصدی تولید این گروه خودرویی حکایت دارد.
خودروساز سوم ایران همچنین در هفتماه ابتدایی سال 8 هزار و 728 دستگاه سهند را به تولید رسانده است. سهند در مدت مشابه سال گذشته 8 هزار و 2 دستگاه تولید شد. بر این اساس تولید سهند در مدت یاد شده 9 درصد بیشتر شده است. پارس‌خودرویی‌ها همچنین تولید پارس نوآ را به تازگی شروع کردهاند که عدد درج شده در مقابل آن 45 دستگاه است، تمام این 45 دستگاه نیز در مهرماه تولید شده است.
اما برخی محصولات نیز در هفت ماهه سال گذشته توسط پارسخودرو تولید می‌شد که حالا این شرکت تولید آنها را متوقف کرده است. بر این اساس در مدت مشابه سال قبل آنها هزار و ۲۳۴ دستگاه کوئیک معمولی و 11 هزار و 33 دستگاه سایناS را نیز تولید کرده بودند اما اکنون تولید این خودروها به صفر رسیده است.
تولید ماهانه خودروی سواری
آمار منتشر شده در کدال نشان می‌دهد که تولید خودروی سواری در مهرماه امسال نسبت به شهریور با افت همراه بوده است. بر این اساس خودروسازان در ماه ابتدایی پاییز 75هزار و 735 دستگاه خودروی سواری تولید کردهاند، این در شرایطی است که این رقم در شهریورماه به 82 هزار و 440دستگاه می‌رسید. بنابراین تولید ماهانه خودروسازان طی یک ماه گذشته 6 هزار و 705 دستگاه معادل 8.1 درصد کاهش یافته است.
ایرانخودرو به عنوان بزرگ‌ترین خودروساز کشور در شهریورماه 62 هزار و 248 دستگاه تولید خودروی سواری داشته است. تیراژ مهر این خودروساز به 55 هزار و 774دستگاه میرسد، بنابراین آبیپوشان جاده مخصوص در این مدت زمان افت 6 هزار و 474 دستگاهی و 10.4 درصدی را در تولید خودروی سواری خود ثبت کردهاند. سایپا نیز تولید 14 هزار و 587 دستگاهی را در هفتمین ماه از سال داشته که در مقایسه با تیراژ 15 هزار و 174 دستگاهی شهریور افت 587 دستگاهی و 3.9 درصدی را به خود می‌بیند. پارسخودرو اما تنها خودروسازی است که در مهرماه نسبت به شهریور کمی رشد تولید داشته است. این خودروساز که تولید 5هزار و 18 دستگاهی در شهریورماه داشت، طی ماه گذشته 5هزار و 374 دستگاه خودروی سواری تولید کرده تا تولید آن در هفتمین ماه از سال نسبت به شهریور رشد 356 دستگاهی داشته و افزایش 7.1 درصدی را ثبت کند. دنیای اقتصاد
